Hof publiceert foto van verdachte als bijlage bij de uitspraak: Kan dat wel?

Hof Den Haag heeft de verdachte veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf wegens verduistering en oplichting en heeft gelast dat de uitspraak inclusief de volledige naam en een foto van de verdachte openbaar wordt gemaakt op www.rechtspraak.nl. Kan een rechter de openbaarmaking van een foto van de verdachte bevelen?

Volgens het Hof was het publiceren van een geanonimiseerde uitspraak in dit geval onvoldoende. Dit had ermee te maken dat de verdachte gebruik maakte van verschillende aliassen. Daarom besloot het Hof om niet alleen de volledige naam en geboortedatum op te nemen in de uitspraak, maar ook een foto van de verdachte als bijlage te publiceren. Op deze manier zou hij hierdoor alsnog herkend kunnen worden, waardoor de publicatie een waarschuwende werking zou hebben.

Tegen dit oordeel is cassatieberoep ingesteld, omdat een wettelijke grondslag voor de openbaarmaking van een foto van de veroordeelde ontbreekt. In art. 36, lid 1, Sr is bepaald dat wanneer een rechter de openbaarmaking van zijn uitspraak gelast, hij bepaalt op welke manier uitvoering wordt gegeven aan die last. De Hoge Raad oordeelt dat hieruit niet de bevoegdheid volgt om andere gegevens op te nemen in een uitspraak of een daartoe behorende bijlage, dan die zijn opgenomen in de Vierde afdeling van Titel VI van het Tweede boek van het Wetboek van Strafvordering. Op grond hiervan dient het vonnis bijvoorbeeld onder andere zoveel mogelijk de naam, leeftijd, geboorteplaats, beroep en de woon- of verblijfplaats van de verdachte te behelzen. Verder mag de rechter bepalen dat de openbaarmaking van de uitspraak niet plaatsvindt door openbaarmaking van de volledige (niet geanonimiseerde) tekst van de uitspraak, maar bijvoorbeeld door publicatie van een deel van de uitspraak of van een samenvatting van wat in de uitspraak is opgenomen.

Een foto behoort volgens de Hoge Raad aldus niet tot deze gegevens die in de uitspraak moeten worden opgenomen, waardoor het oordeel van het Hof onjuist is. Het cassatiemiddel slaagt derhalve.

HR 21 december 2021, ECLI:NL:HR:2021:1888