In de beslissing van 9 januari 2025 heeft de rechter-commissaris in Amsterdam geoordeeld dat e-mails van een notaris aan de Belastingdienst niet onder het verschoningsrecht vallen en daarom mogen worden ingezien door het Openbaar Ministerie.

De zaak draaide om een vastgoedtransactie uit maart 2022, waarbij aan verdachten het recht van erfpacht van een onroerende zaak is geleverd voor een koopsom van 3.500.000,-. Zij gaven aan dat zij de woning zelf zouden gaan bewonen, waardoor het verlaagde tarief van 2% overdrachtsbelasting van toepassing zou zijn. De notaris heeft op basis van deze verklaring aangifte gedaan bij de Belastingdienst. Later kreeg de notaris vragen van de inspecteur over de juistheid van die aangifte. Deze vragen heeft de notaris per e-mail op 11 oktober 2023, met bijlagen, beantwoord. In het vervolg heef de notaris e-mails van 30 november 2023 en 13 december 2023 naar de Belastingdienst verstuurd.  Toen de officier van justitie later bij de Belastingdienst deze e-mails vorderde voor strafrechtelijk onderzoek, beriep de notaris zich alsnog op zijn verschoningsrecht.

De rechter-commissaris ging daar echter niet in mee. In deze zaak doet zich namelijk de bijzonderheid voor dat de door de notaris verstrekte informatie is verkregen in het kader van de vaststelling van de hoogte van de belastingschuld en de beoordeling van de juistheid van de ingediende aangifte overdrachtsbelasting, terwijl de verdenking juist op die gedraging ziet.

Ook is het van belang dat deze informatie is verstrekt aan de inspecteur van de Belastingdienst, die op grond van de AWR mede is belast met de opsporing van bij de belastingwet strafbaar gestelde feiten. Volgens de rechter-commissaris was de vertrouwelijkheid van de e-mails door de notaris zelf al prijsgegeven op het moment dat hij ze verstuurde aan de Belastingdienst. De rechter concludeerde daarom dat het verschoningsrecht hier niet meer van toepassing was. Ook andere door de Belastingdienst aangeleverde bestanden bleken geen vertrouwelijke informatie te bevatten. Alles bij elkaar mogen alle gegevens aan het opsporingsteam worden overgedragen.

Rechtbank Amsterdam 9 januari 2025

https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBAMS:2025:4723