Naar aanleiding van een recent Wob-verzoek (Wet openbaarheid van bestuur) over het Niet-Melders Project heeft het Ministerie van Veiligheid en Justitie op 21 juli 2017 een set met documenten vrijgegeven, waaronder een evaluatierapport van het Functioneel Parket Amsterdam over de strafrechtelijke aanpak van schendingen van verplichtingen uit de Wwft.

In 2012 is het Niet-Melders Project gestart dat zich richt op poortwachters in het economisch verkeer. Het Niet-Melders Project is een gezamenlijk project waarin de toezichthouders samen met de Financial Intelligence Unit, de FIOD, de politie en het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie ieder halfjaar een aantal zaken selecteert waar het vermoeden is dat sprake is van overtreding van de Wwft en die strafrechtelijk op te pakken.

In de evaluatie is gekeken door wie de signalen zijn aangeleverd, welke meldplichtige instellingen strafrechtelijk vervolgd zijn en naar de status van de lopende zaken.

De verschillende groepen die worden onderzocht zijn onder meer: handelaren (20), notarissen (9), accountants (4), belastingadviseurs (4), trustkantoren (2) en makelaars (2). Uit de vrijgegeven gegevens blijkt dat het gros van de gevallen (41%) is gebaseerd op meldingen van de FIOD en de politie. Verder valt op dat alle zaken die voor de rechter zijn geweest (10), hebben geleid tot een veroordeling:

Uit de evaluatie blijkt voorts dat de zaken die op zitting zijn geweest steeds hebben geleid tot een veroordeling. Dit zou voornamelijk komen omdat het soort opzet dat moet worden bewezen bij overtredingen van de wwft, kleurloos opzet betreft, zodat niet van belang is of de instelling op de hoogte was van de wetgeving. Dit zou volgens de schrijvers van het evaluatierapport eveneens betekenen dat niet van belang zou zijn of de instelling de transactie zelf al dan niet als ongebruikelijk heeft aangemerkt.

Daarnaast is een groei te zien in het aantal meldingen per jaar. Voor de start van het project (2011) kwamen jaarlijks 167.000 meldingen binnen. In 2014 waren dat er ruim 277.000 en in 2016 is het aantal meldingen opgelopen tot 417.000.

Tenslotte wordt opgemerkt dat nog niet veel trustkantoren melden. In 2014 waren dit 31 van de 287 vergunninghoudende trustkantoren. Deze meldplichtige instelling heeft volgens het rapport veel zicht op geldstromen en zou daardoor ongebruikelijke transacties moeten constateren. Het moet duidelijker worden dat ook zij moeten melden.

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/wob-verzoeken/2017/07/21/wob-besluit-21-juli-2017-inzake-niet-melders-project